Wystawa Opór Młodzieży Przeciwko Sowietyzacji Polski |
Tę wystawę opracowaliśmy, aby prezentując oryginalne dokumenty udowodnić, że patriotyczna młodzież polska nie godziła się z sowiecką dominacją w Polsce, z ograniczeniem jej suwerenności, ateizacją, fałszowaniem historii i powszechną sowietyzacją w naszej Ojczyźnie. Młodzież ta, mimo narażania się na surowe represje ze strony bezpieki podjęła na ogół bezkrwawą walkę. O naszej walce mówi się bardzo mało, lub nie mówi się wcale. Będąca wówczas Pełnomocnikiem Prezydenta Warszawy ds. Współpracy z Kombatantami Eliza Dzwonkiewicz, wiedząc o naszych staraniach w celu ocalenia od zapomnienia naszej walki z komuną - zaproponowała zorganizowanie wystawy, która powinna być dostępna dla młodzieży. Prezentowane na wystawie dokumenty pochodzą z prywatnych zbiorów Jaworzniaków oraz z archiwum naszego miesięcznika. Koszty związane z drukowaniem tablic oraz ich transportem i eksponowaniem w poszczególnych dzielnicach pokrył Urząd m.st. Warszawy.
Otwarcie wystawy miało miejsce w dniu 5 listopada 2007 roku w Galerii Młodzieżowego Domu Kultury im. C.K. Norwida przy ul. Świętojańskiej. Wystawę tę zwiedziła młodzież średnich szkół Dzielnicy Śródmieście. - Następnie wystawa ”powędrowała” na Mokotów i od 12 do 20 grudnia była eksponowana w Centrum Edukacji „Łowicka”. - Później młodzież szkolna mogła zwiedzać wystawę od 21 stycznia do 7 lutego 2008 r. w Ratuszu Dzielnicy Targówek. Tam przybywała młodzież ze szkół dzielnic: Targówek i Białołęka. - Od 2 do 31 marca wystawę mogła zwiedzać młodzież dzielnic Bemowo i Wola, w Ratuszu Dzielnicy Bemowo.
Od 2 do 22 kwietnia wystawa gościła w Centralnej Bibliotece Wojskowej - a od 3 do 31 maja na Ursynowie w Czytelni Naukowej Biblioteki Publicznej przy ul. Lachmana. - 28 listopada wystawę gościł Bielański Ośrodek Kultury. Była tam dostępna dla szkół Bielan i Żoliborza.
19 stycznia 2009 r. grupa Jaworzniaków wyjechała z wystawą do Wilna. Koszty podróży, zakwaterowania i noclegów sfinansowała Fundacja Pomoc Polakom na Wschodzie. Prezentowaliśmy wystawę w Wileńskim Gimnazjum im. Jana Pawła II. Kolega Józef Urbanowicz pozostał jeszcze na gościnnej Ziemi Wileńskiej i prezentował tablice młodzieży poza Gimnazjum Jana Pawła II – w Gimnazjum im. A. Mickiewicza i Wł. Syrokomli w Wilnie, a później w rejonie Solecznikowskim w Gimnazjum im. J. Śniadeckiego oraz z młodzieżą w Ejszyszkach. Zarówno w Wilnie, jak i pozostałych miejscowościach zainteresowanie młodzieży i pedagogów problemami przedstawionymi na wystawie było duże. Po powrocie z Wileńszczyzny wystawa trafiła do Ratusza Dzielnicy Rembertów.
Wystawa „Opór młodzieży przeciwko sowietyzacji Polski” w Uniowie na Ukrainie.
Wystawa opowiadająca o „Jaworzniakach” – młodocianych więźniach politycznych tym razem powędrowała pod Lwów – do Uniowa, maleńkiej miejscowości kojarzonej z ławrą grekokatolicką, w której murach, dzięki postawie Ihumena Ławry Ojca Klememsa Szeptyckiego, w czasie II wojny światowej ratowano przede wszystkim dzieci narodowości żydowskiej, ale też dzieci polskie i ukraińskie. Jednym z uratowanych jest Adam Daniel Rotfeld, który zainicjował polsko-ukraińsko-żydowskie spotkania młodych w tym miejscu. Od 2006 roku organizowana jest konferencja młodzieżowa ARKA. Od pierwszej edycji seminarium uczestnikami projektu są trzy grupy narodowościowe: Polacy, Ukraińcy, Żydzi (razem 30 osób) pochodzący z terenu całej Ukrainy. W czasie tygodniowych zajęć młodzi ludzie uczestniczą w zajęciach, podczas których poznają wzajemnie swoje kultury, historię, dyskutują także na trudne tematy stosunków trójstronnych w przeszłości. Swoją wiedzą i doświadczeniem z uczestnikami dzielą się wybitni profesorowie, politycy, działacze społeczni, artyści.
Hasłem przewodnim tegorocznej „ARKI", która odbyła się w dniach 06-13.07.09, było „Pod wspólnym niebem". Wśród wykładowców i gości, którzy spotkali się z uczestnikami „ARKI" byli m.in.: Poseł na Sejm RP A. Macierewicz (tematyka: Polacy w walce o niepodległość 1945-1989), prof. Jan Żaryn (tematyka: Polacy w walce o niepodległość 1945-1989), prof. Barbara Weigl (zajęcia interaktywne poświęcone tolerancji), prof. Aharon Weiss (temat: sprawiedliwi wśród narodów świata), Małgorzata Soszka-Różycka, dr Taras Woźniak (tematyka: wielokulturowość dawnej Galicji), Piotr Kowalik (tematyka: wkład Żydów w dorobek kulturalny Europy), Prof. Tomasz Panfil (tematyka: I RP - wspólne dziedzictwo kulturowe), Prof. Myrosław Marynowycz, Prof. Semen Hłuzman (tematyka: wolność, solidarność, odpowiedzialność), Grzegorz Linkowski, ks. Stefan Batruch (spotkanie z młodymi w Muzeum na Majdanku), prof. Leonid Finberg, prof. Borys Woźnicki i inni.
Natomiast ton tegorocznym rozważaniom nadała tematyka tzw. Dnia Polskiego, zorganizowanego pod hasłem „Wolność jest w nas" i poświęconego historii walki z reżimem komunistycznym. W nawiązaniu do tematu zostały zaprezentowane dwie wystawy, pierwsza - „Opór młodzieży polskiej przeciwko sowietyzacji Polski” poświęcona JAWORZNIAKOM, oraz druga „Polskie drogi do wolności” opracowana przez wydawnictwo Wolumen.
Młodzież zgromadzona w Uniowie z wielkim zainteresowaniem słuchała o młodych polskich patriotach, którzy sprzeciwiali się komunistycznym porządkom w powojennej Polsce, za co ponieśli straszne konsekwencje, stracili najlepsze lata młodości siedząc w więzieniach, zostali zepchnięci na margines społeczny, przypłacili zdrowiem, a niektórzy życiem. Po wystawie oprowadzała Eliza Dzwonkiewicz, jej prelekcja była na żywo tłumaczona na język ukraiński. Wszyscy uczestnicy dostali informator o wystawie odpowiednio po polsku i ukraińsku.
Młodzi uczestnicy konferencji przyznali, że pierwszy raz zetknęli się z tym tematem. Prawdziwie poruszeni zadawali pytania, szczególnie dotyczące wysokości kar i warunków w więzieniach. Na planszach odnajdowali zdjęcia swoich rówieśników sprzed pół wieku i byli tym wyraźnie przejęci. Niektórym zgromadzonym Ukraińcom znana była nazwa więzienia w „Jaworznie” ponieważ wcześniej wieziono w nim członków UPA. Wystawę obejrzeli i wzbogacili swoją wiedzą obecni w tym dniu w Uniowie: poseł Antoni Macierewicz, oraz historycy Jan Żaryn (IPN) i Tomasz Panfil (KUL).
Następnie uczestnicy seminarium oraz goście obejrzeli wystawę „Polskie drogi do wolności” po której rozpoczęła się debata poświęcona zagadnieniom związanym z walką o wolność i niepodległość Polski i innych narodów w czasach dominacji Związku Sowieckiego.
Eliza Dzwonkiewicz
|